Binnenkort beginnen de Olympische en Paralympische Winterspelen van 2022 in Beijing. Het meest prestigieuze wintersportevenement ter wereld! Tijdens de Olympische Winterspelen strijdt de wereldtop in 15 verschillende disciplines om 109 gouden medailles.
In de topsport draait alles om details. Een honderdste van een seconde kan het verschil maken tussen Olympisch kampioen of “best of the rest”. De atleten trainen daarom hun hele leven voor dit ene moment en niets wordt aan het toeval overgelaten. Zowel in Sochi (2014) als in PyeongChang (2018) eindigde Nederland met 8 gouden medailles op de 5de plaats op de medaillespiegel. Hierin scoort Nederland dus bovengemiddeld goed. Er zijn vele aspecten die hierin bijdragen, maar dit keer bespreken we de rol van sportinnovaties.
Sportinnovator-centra
Sportinnovaties spelen al vele jaren een belangrijke rol in het behalen van topsportprestaties. Een bekend voorbeeld is de ontwikkeling van de klapschaats. Deze werd in 1996 voor het eerst gebruikt en bij de Olympische Winterspelen in Nagano (1998) werden dankzij de klapschaats vele records verbeterd! Tegenwoordig is er een heel ecosysteem ontstaan om innovaties in de sport te ontwikkelen, testen en in de praktijk toe te passen. Een belangrijke rol hierin is weggelegd voor de Sportinnovator-centra, die tevens worden ondersteund door de Nederlandse overheid.
Er zijn in Nederland diverse Sportinnovator-centra waar de sport, overheid, kennisinstellingen en het bedrijfsleven samenkomen om nieuwe innovaties in de sport te ontwikkelen. Er zijn onder andere centra die zich richten op fietsen, breedtesport, watersport, maar uiteraard ook schaatsen. In Thialf is namelijk het “Innovatielab Thialf” gevestigd dat zich bezighoudt met innovaties in de schaatssport. De test- en meetapparatuur zijn in Thialf geïntegreerd in de snelste laaglandbaan van de wereld. Dit maakt van Thialf een “living lab” dat als proeftuin en showcase gebruikt kan worden door de betrokken partijen.
Het doel is uiteindelijk om de prestaties van de schaatsers te verbeteren. Uiteraard speelt de coach hierin de grootste rol, maar dankzij de aanwezige test- en meetapparatuur wordt de coach ondersteund met data, kennis en technologie. Een mooi concreet voorbeeld is de “Ring of Fire”, een mobiele windtunnel die op het ijs gezet kan worden en waar schaatsers doorheen rijden om de houding en aerodynamica te meten. De “tunnel” wordt gevuld met zeepbubbels en door hier laserstralen op te richten, zijn de lucht en de luchtstroming als gevolg van de bewegingen van de schaatsers zichtbaar. Door de bubbels op beeld vast te leggen, is de luchtweerstand van de schaatsers te meten. En dus ook de verschillen tussen de ene of de andere houding. Dit is een innovatie waar onder andere ook de schaatsbond (KNSB) en de TU Delft bij betrokken zijn. Dergelijke innovaties zullen voor nog snellere tijden bij de Nederlandse schaatsen zorgen!
High Tech Wintergames
Uiteraard staan ook de andere landen niet stil, zeker China niet. Zij richten zich niet alleen op sportinnovaties, maar ze zullen allerlei innovaties gebruiken om van deze editie de meest innovatieve Winterspelen ooit te maken. Nadat de Chinese hoofdstad de kandidatuur won om de Olympische Winterspelen van 2022 te organiseren, stelde het ministerie van Wetenschap en Technologie het actieplan op om ” high-tech Winter Games” te organiseren. Dit realiseert Beijing door technologische ondersteuning te bieden op een aantal gebieden, waaronder de bouw van infrastructuur, duurzaamheid, slimme en digitale services, media en AI (Artifical Intelligence).
Zo is het National Aquatics Center uitgerust met een systeem dat de sportfaciliteit binnen 20 dagen kan ombouwen van zwembad naar schaatsbaan. Er zijn nieuwe technieken ontwikkeld om de koeling in het schaatsstadion te verduurzamen en alle accommodaties worden voorzien van groene energie. Tevens zijn alle accommodaties en toegangswegen uitgerust met 5G netwerken, zodat de media beelden kan streamen en iedereen digitale diensten kan blijven gebruiken. Ook worden er onder andere waterstofbussen ingezet om transportdiensten te leveren voor de sporters, coaches, officials, et cetera.
En er zullen nog veel meer innovaties gebruikt gaan worden om deze Winterspelen tot een succes te maken. Helaas zullen niet alle innovatieve plannen daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden, aangezien de Olympische Winterspelen zonder publiek zullen zijn. Innovaties op het gebied van catering of fan engagment zullen slechts in beperkte mate toegepast gaan worden. Echter, China grijpt dit aan om nieuwe technieken als VR (Virtual Reality) en AR (Augmented Reality) in te zetten om fans ook op afstand een “Olympic Experience” mee te geven.
China zal zich dus niet alleen op een sportieve manier willen profileren met deze Winterspelen, maar zeker ook op technologisch gebied. Over een aantal weken weten we wat deze innovaties allemaal opgeleverd hebben! Desalniettemin, laat dit wederom zien dat sport en sportevents een uitstekende katalysator kunnen zijn voor innovatie!
