Honger naar goede verhalen uit China

De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor de hedendaagse belevingswereld van het alledaagse China. De succesvolle documentaire series over van Ruben Terlou bewijzen volgens mij de honger van een Nederlands publiek voor goede reportages uit het land. Wat dat betreft staat hij in de schoenen van een andere Nederlandse filmmaker, Joris Ivens, die in zijn research voor de documentaire “Hoe Yukong de Bergen Verzette” (1976) ook al tot de conclusie kwam dat het publiek graag een inkijkje wil in het dagelijks leven. Zowel Ivens als Terlou hebben in hun zoektocht naar deze realiteit afwegingen moeten maken over hoe ze het land kunnen representeren. Achteraf gezien gaf Ivens slechts een beeld van de buitenkant van de maatschappij, zijn film kan worden beschouwd als propaganda waarin we recht in het gezicht kijken van de Culturele Revolutie. Terlou lijkt er beter in geslaagd om een realistischer beeld te geven van het hedendaagse China.

De westerse blik op China is heel mooi beschreven door de Amerikaanse historicus Jonathan Spence in het boek “The Chan’s Great Continent: China in Western Mind”. Hij volgt hierin de geschiedenis van de westerse verbeelding van China, van 13e-eeuwse ontdekkingsreizigers zoals Marco Polo tot aan moderne politici zoals Henry Kissinger. Naast verslagen over echte expedities kijkt Spence ook naar fictieve verhalen die voortkwamen uit de verbeeldingskracht van schrijvers die zelf nog nooit een voet in China hadden gezet, maar wiens werk desalniettemin de verbeelding van de gewone lezers generaties lang beïnvloeden. Deze mix van feitelijke en fictieve verslagen heeft zich tot ver buiten de literatuur uitgebreid naar fotografie, film en andere media.

China Imagined, BredaPhoto (9 september – 25 oktober)

Als een in Beijing woonachtige fotograaf en curator heb ik samen met mijn co-curator He Yining geprobeerd om een gevarieerde selectie van fotografie samen te stellen van fotografen die het afgelopen decennium actief zijn geweest in China. Binnen de drastische economische, sociale en culturele veranderingen hopen we de ambivalentie, complexiteit en diversiteit van de Chinese samenleving te illustreren door middel van 24 projecten gemaakt door zowel Chinezen als buitenlanders. De tentoonstelling probeert het huidige bouwwerk van Chinese verbeelding te doorgronden en het probleem van fotografische representatie in cross-culturele contexten te onderzoeken. Het onderzoekt de verbanden tussen realiteit en verbeelding in de context van onzekere internationale betrekkingen te midden van een wereldwijde pandemie en probeert de onmiskenbare kloof van onbegrip tussen het westerse en Chinese publiek te helpen overbruggen.

Graag wil ik hier 5 projecten uitlichten die in de tentoonstelling te zien zullen zijn:

1) The Alien Street, Hua Weicheng

Het meest beruchte pretpark van Chongqing, Meixin Foreigner Street, opende de deuren in 2006. In de loop der tijd werden gebouwen van verschillende stijlen naast elkaar geplaatst met verschillende tegenstrijdigheden en absurditeiten die de oorspronkelijke esthetiek negeerden. Rond het begin van 2010 had het park, altijd geopend zonder toegangsbewijs, een reputatie gekregen die zo raar was dat je het simpelweg zelf moest gaan bekijken mocht je een bezoek brengen aan Chongqing. Vorig jaar sloot het park voor het publiek en op dit moment wordt het afgebroken. Fotograaf Hua Weicheng volgt de dakloze Sun Zhiguo die in het park woonde en de bijnaam “de keizer van Alien Street” droeg. Hua raakte gefascineerd door zijn persoonlijkheid en door het park zelf, en fotografeerde er voor vele jaren.

2) Girls, Luo Yang

De serie Girls is in 2008 begonnen als een persoonlijk project. Luo Yang fotografeerde meisjes en vrouwen om haar heen (vrienden, kennissen en af en toe onbekenden) waarbij ze probeerde om zowel hun wereld als die van zichzelf beter te begrijpen. Hoewel de verschillen vaak groot waren, voelde ze dat ze vaak dezelfde tegenstrijdige emoties, verwarring en zorgen deelden. Daarin vond Luo de kracht en breekbaarheid van haar onderwerpen. Binnen de intuïtieve dialoog met de geportretteerden zijn Luo’s beelden gewaagd en eerlijk, intiem en gevoelig tegelijk en lijken ze zowel openbaar als privé. De serie geeft een kijk op het leven in China die de realiteit zowel viert als tart.

3) Watering My Horse, Xu Xiaoxiao

Voor Watering My Horse volgde fotografe Xu Xiaoxiao het leven van de mensen langs de voet van de Grote Muur van China, een tocht van 25.000 kilometer. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is de Chinese muur geen simpele doorlopende constructie, maar eerder een verzameling van muren en torens die zijn gebouwd tijdens verschillende Chinese dynastieën. Xu volgt het deel van de muur uit de Ming-dynastie en neemt ons mee naar de ruïnes van de oudere delen. Ondanks de achteruitgang bestaat er onder de lokale bevolking een levendige relatie met de muur die ze eren en beschermen.

4) World Park, Thomas Sauvin

Reis de wereld rond, wat een geweldig idee! Maar om veel redenen kunnen maar weinig mensen het betalen, en blijft deze reis voor velen een onvervulde droom. Tijden veranderen! Je bent nu uitgenodigd in het Beijing World Park! Hier, waar je in één dag de wereld rond kunt gaan, komt die droom uit! Met deze veelbelovende tekst begint de catalogus van het Beijing World Park, dat op 25 november 1993 met veel pracht en praal werd geopend door premier Li Peng. Gebouwd in 18 maanden is de Chinese versie van Madurodam een bewijs van de fascinatie voor het buitenland in een tijd dat China zich openstelde voor de buitenwereld. In dit project uit het Beijing Silvermine archief neemt Thomas Sauvin ons mee op een reis waarbij de fotografische verkenning van het park samenkomt met die van de hele planeet, een visueel universum waarin het fictieve en de realiteit met elkaar zijn verweven.

5) Hedendaagse Chinese fotoboeken, Jiazazhi Press

Vraag een jonge fotograaf in China wat er op hun verlanglijstje staat binnen hun fotografie carrière en je zult zien dat een boek maken met Jiazazhi bovenaan staat. De uitgeverij en fotoboeken platform is gevestigd in Ningbo en werd opgericht door Yuan Di. Het is een hoeksteen geworden van de hedendaagse Chinese fotoboeken wereld, met vele succesvolle titels op zijn naam. Speciaal voor BredaPhoto heeft de uitgeverij een ode gebracht aan Taobao fotografie in de vorm van een sticker album. Het e-commerce platform van Alibaba bedient consumenten in heel China en Chineessprekende regio’s. De grote verscheidenheid aan verkopers en het beperkte budget dat aan fotografie wordt besteed, maakt het een walhalla voor degenen die genieten van het genre van de gebruiksfotografie ook wel “useful photography” genoemd.

 

Klik op de foto’s voor een grotere afbeelding.

BredaPhoto is van 9 september tot en met 25 oktober te zien op diverse locaties in het centrum van Breda. ‘China Imagined’ is te zien in de Grote Kerk. Kijk voor meer informatie op bredaphoto.nl.