De meeste Chinese export ging de afgelopen decennia per containerschip de wereld over. Niet zo raar dus dat de Chinese kustregio’s het hardst zijn gegroeid. Inmiddels ontwikkelt ook het binnenland zich snel, en daar is internationaal goederenvervoer per trein een snel opkomend alternatief. De miljoenensteden Chengdu, Chongqing en Wuhan vormen zichzelf om tot ‘dry ports’ aan de Nieuwe Zijderoute, de intercontinentale spoorverbinding tussen China en Europa.
De trein is voor lange afstanden een mooie niche tussen het schip en het vliegtuig in: sneller dan het één en goedkoper dan het ander. De transporttijden tussen Nederland en West-China liggen inmiddels op ongeveer veertien dagen. Voor dezelfde bestemming per schip moeten de spullen eerst helemaal buitenom naar Shanghai en dan met een binnenvaartschip over de Yangtzerivier het land in. Internationaal goederenvervoer per spoor is ook een goed alternatief als de containervaart tijdelijk beperkte capaciteit heeft, zoals een paar jaar terug gebeurde rond het faillissement van de Koreaanse rederij Hanjin. En het kan interessant zijn voor verladers die een snellere cash flow belangrijk vinden: de spullen zijn minder lang onderweg dus het geld kan eerder worden geïnd. Door de ontwikkeling van steeds betere reefercontainers met temperatuurbeheersing is het nu ook mogelijk bederfelijke waar (voedsel, farmaceutica, zelfs bloemen) over grote afstanden te vervoeren.
Ideale basis in West-Europa
Voor de spoorverbinding van en naar China is in West-Europa Nederland de ideale logistieke draaischijf. Nederland heeft uitstekende faciliteiten en een eeuwenlange geschiedenis in de logistiek. De havens van Rotterdam en Amsterdam; prima verbindingen met de rest van Europa én met de Amerikaanse westkust over zee; de derde luchthaven van Europa; binnenvaart-, weg- en spoorroutes naar het Europese achterland; supersnel internet en een uitstekende naam op het gebied van logistieke organisatie. Alle benodigde hardware en software zijn ruim aanwezig.
Nederland heeft veel te bieden op dit vlak en ook veel te winnen: de spoorverbinding met West-China biedt kansen voor internationale ondernemers die goederen willen vervoeren, en ook de logistieke sector zelf levert banen op. Logistiek is nu één van de snelst groeiende sectoren binnen de Nederlandse economie (+35,4% in 2018). Tilburg heeft zich in enkele decennia omgevormd van een traditionele industriestad tot een dynamisch centrum van logistieke bedrijvigheid en in Venlo wordt op dit moment gebouwd aan de grootste binnenlandse railterminal van Nederland. Ook andere regio’s zetten in op deze booming sector.
Er ging een nieuwe wereld open
In april bezocht een groep van zeventien van de belangrijkste bedrijven uit de Nederlandse logistieksector West-China, onder leiding van Lidewijde Ongering, de secretaris-generaal van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat. Het doel was de stand van zaken te verkennen, Nederland in China op de kaart te zetten als logistieke hub en reeds actieve Nederlandse bedrijven te ondersteunen. Het bezoek was een volgende stap in de campagne van het Nederlandse consulaat-generaal in Chongqing en de Ambassade in Beijing om Nederland als het natuurlijke logistieke centrum aan het Europese kant van het goederenspoor te presenteren. In 2016 en 2017 werden in de regio seminars georganiseerd over koelketenlogistiek en in 2018 was Nederland Distributieland met een grote delegatie in West-China.
De reis ging langs Chengdu, Chongqing en Wuhan, er ging voor veel van de deelnemers een nieuwe wereld open. De groep bedrijven was heel gevarieerd – de havens van Rotterdam én van Amsterdam, ProRail, verschillende logistieke operators die al in China werken, maar ook bedrijven voor wie China helemaal nieuw was – als geheel een goede doorsnede van logistiek Nederland. Tijdens alle bijeenkomsten werd heel bewust gezamenlijk het beeld gepresenteerd van Nederland als logistieke totaaloplossing. Gezonde onderlinge competitie tussen de deelnemende bedrijven was er natuurlijk ook, maar die werd – heel verstandig – niet opgespeeld.
Voordeel in beide richtingen
De veldbezoeken toonden een beeld van grote Chinese ambitie, met name op het gebied van Crossborder E-commerce – internationaal internetwinkelen. Alle bezochte steden zien daar een grote toekomst voor in beide richtingen. Voor individuele pakketjes met allerlei elektronica vanuit China naar Europa, maar ook voor hoogwaardige consumentenartikelen als cosmetica en melkpoeder de andere kant op. Er rijden inmiddels al speciale treinen heen en weer voor de containers met e-commerce pakketten, naast de containers met auto’s, auto-onderdelen en elektronica.
Op de railterminals stonden op de hoog opgestapelde containers niet alleen de gebruikelijke namen van bekende internationale rederijen, maar ook die van de Chinese spooroperators. De hardware is ruim aanwezig, maar de Nederlandse ondernemers zagen dat er op het gebied van strakke logistieke organisatie – de software – nog verbetering mogelijk is: de verwerking van de groeiende pakketjesstroom gaat soms nog gewoon met de hand. Als Nederland en China de handen ineen slaan om de internationale spoorverbindingen efficiënter, beter, regelmatiger en aantrekkelijker voor vervoerders te maken, kan dat voor beide handelsnaties heel veel voordeel opleveren.
Chengdu, Chongqing en Wuhan
Alle drie de steden hebben eigen mogelijkheden, eigen uitdagingen en een eigen connectie met Nederland. Vanuit Chengdu rijden inmiddels per jaar al 350 treinen op en neer naar Tilburg; dat is bijna zes keer zoveel als toen de lijn in 2016 van start ging. Chongging, 450 kilometer verder naar het oosten, heeft door de ligging aan de Yangtze en de combinatie van spoor, weg, water en lucht veelbelovende mogelijkheden voor intermodaal transport. Het was de eerste stad die in 2011 een rechtstreekse lijn met Europa had en werkt nu aan het doortrekken van de verbinding naar Zuidoost Azië en Singapore. Chongqing wil zich bovendien meer gaan toeleggen op koelketentransport, wat voor Nederland als landbouwexportland kansen biedt. Wuhan, het geografische midden van China, wil zich opwerpen als centrum voor farmaceutische logistiek.
Voor een deel van de bedrijven gaf de missie bestaande concrete samenwerking een flinke duw voorwaarts, en bij andere werden de ogen geopend voor de spoorlogistieke ontwikkelingen in China. Zoals één van de deelnemers het verwoordde: “Ik heb nu pas gezien hoe hard het hier gaat en hoe groot het al is. Daar moeten we op aanhaken om er op tijd bij te zijn.”
Klik hier om het Nederlandse Consulaat-Generaal in Chongqing op LinkedIn te volgen.
