Een kleine tien jaar geleden werd Esmee Denters in Nederland beroemd door haar YouTube-video’s waarin ze liedjes van bekende artiesten en zichzelf zong. Miljoenen mensen vergaapten zich aan haar filmpjes. Voor ons is dit iets uitzonderlijks, maar in China is het aan de orde van de dag. En nee, het zijn niet altijd dames met fantastisch zangtalent.
In de vier jaar dat ik internettrends in China volg heb ik veel opmerkelijke dingen gezien, maar weinigen waren zo vreemd als de site yy.com. YY, zoals de meeste Chinese internetplatforms voorzien van een koddige mascotte (een wasbeer), is een sociaal netwerk gebaseerd op streaming video. De site heeft ruim 90 miljoen maandelijks actieve gebruikers en meer dan een miljoen videokanalen. Per kanaal kan YY een capaciteit van ruim 100.000 kijkers aan.
Virtuele rozen en Lamborghini’s
In een videokanaal vind je ‘artiesten’ die, veelal vanuit een slaapkamer gewapend met webcam en vaak verbazingwekkend professionele microfoons en geluidsapparatuur, hun kunstjes de wereld inzenden. Op YY wordt gebruik gemaakt van een virtueel betaalmiddel. Hiermee kunnen gebruikers digitale cadeautjes zoals virtuele rozen, lollies en knuffelbeesten kopen om weg te geven aan de artiesten waarvan ze de videokanalen bezoeken. De big spenders op het platform hebben het labeltje ‘koning’ en kunnen in virtuele Lamborghini’s de chatrooms binnen komen rijden. Ja, zoals zo vaak in China is status ook op YY van groot belang.
Het bijzondere van YY is dat de website de inkomsten van de verkoop van die virtuele goederen deelt met de artiesten. Ontvangen cadeautjes kunnen namelijk weer bij YY ingewisseld worden voor geld. De artiest krijgt eenderde van de opbrengst. En veel artiesten verdienen er een behoorlijke duit mee, zeker voor Chinese begrippen. Uitschieters verdienen maandelijks tot $162.000 met hun diensten, maar de meesten verdienen €150 – €300 per maand, voor velen in China toch al een maandloon.
Een middagje op YY
Tijd om de proef op de som te nemen. Een middagje rondneuzen op YY blijkt een bijna surrealistische ervaring. Ik kijk samen met ruim 32.000 anderen live mee op het scherm van Dong Xiao Sa die een videogame aan het spelen is en met zijn karakter een spookachtig kasteel bestormt. De lol hiervan ontgaat me volledig als je zelf niet mee kunt spelen.
Ik kom langs de financiële sectie van YY, waar experts de beurscijfers lijken te analyseren. Met zo’n 4.000 kijkers is het meest bezochte kanaal binnen de financiële sectie toch een stuk minder populair dan Xiao Wa Wa die op haar slaapkamer achter de webcam en een microfoon zit, bekenen door 10.000 bezoekers. Als volleerd DJ mixt ze behendig een lachmachine door haar presentatie. Als ze een liedje inzet stromen rechts in het scherm de berichtjes en virtuele rozen binnen. Xiao Wa Wa is duidelijk geliefd, want ze heeft in haar YY-carrière al bijna 7 miljoen rozen verzameld. In een ander kanaal eet Xiao Yu op verleidelijke manier een ijsje en pruilt dat het de laatste tijd zo warm is. Ze heeft 9,6 miljoen rozen verzameld en op dit moment 13.000 kijkers.
De grootste sterren worden op de site gepromoot met grote banners. Zo ook een ‘Koreaanse presentatrice’ die op haar kanaal zit mee te swingen op K-pop terwijl ze haar vingers door haar haar haalt en haar haarband met kattenoortjes rechtzet. Op het Bao Qing Dance-kanaal wiegt intussen een jonge meid op hoge hakken uitdagend haar heupen op discomuziek. Ze wordt begeleid door een schreeuwende mannenstem buiten het zicht van de camera die haar en het publiek lijkt op te zwepen.
DJ Fei Fei (5 miljoen rozen) draait live haar plaatjes aan elkaar. Een danseres in een matrozenpakje danst uitdagend op een Engelse danceplaat met de tekst ‘All the boys and girls wanna f*ck tonight’.
Onder de top 10 kanalen van de afgelopen dagen zitten maar weinig kanalen van mannen. Li Ge is een uitzondering. Ik weet niet wat hij precies doet om zijn kijkers te entertainen (meer dan roken en dwangmatig handcrème opsmeren zie ik hem niet doen) maar dat hij populair is blijkt wel uit zijn bijna 100 miljoen verzamelde rozen!
Maar ik zie toch vooral meisjes karaoke zingen en dansen. Veelal zwaar opgemaakt en omringd door knuffelbeesten alsof die hun maagdelijkheid moeten bewijzen en marktwaarde moeten opkrikken. Gekleed in soms wulpse, voor de Chinese overheid en YY’s gebruikersvoorwaarden nog net acceptabele pakjes. De seksuele ondertoon is onmiskenbaar aanwezig en de dames weten donders goed waar ze mee bezig zijn. Ik zie in een middag zoveel roze slaapkamers dat mijn ogen er pijn van doen en meer hotpants en hoge hakken dan je op de Amsterdamse Wallen tegenkomt.
Hieronder kun je een korte slideshow bekijken van de hierboven beschreven YY kanalen, vergezeld door een typisch stukje China Techno (Xiao Ping Guo van de Chopstick Brothers) om je een idee te geven. Wil je het live meemaken? Bezoek dan yy.com.
Doelgroep
Het mag geen verrassing zijn waar deze enorme populariteit van YY vandaan komt. Door het eenkindbeleid en de selectieve abortussen kent China inmiddels een groot overschot aan mannen. In 2010 waren er 118 mannen voor elke 100 vrouwen en naar schatting zal China in 2020 24 miljoen mannen hebben die geen huwelijkspartner zullen vinden. De met testosteron overvloeide mannen loggen in op de kanalen van jonge dames die zingen, dansen en reageren op tekst en spraakberichten die de mannen achterlaten. Er zijn geen exacte cijfers bekend over het publiek op YY, maar van een vergelijkbare site (bobo.com) is bekend dat 90% van de bezoekers man is en de meesten van hen 20 – 35 jaar oud.
YY biedt een broodnodige doch valse bron van aandacht waarmee deze heren letterlijk en figuurlijk aan hun trekken komen. Hostesses reageren op de grootste cadeaus met lieve woordjes. De obsessie waar dit soms in resulteert is gewoonweg eng. Op Foreign Policy’s Tea Leaf Nation verscheen vorig jaar een verhaal over een hostess die van één enkele aanbidder meer dan $120.000 aan virtuele cadeaus had ontvangen.
Toch zijn er ook serieuzere toepassingen op YY. Een farmaceutisch bedrijf gebruikte YY bijvoorbeeld om met haar 2.000 vertegenwoordigers online wekelijkse salestrainingen te organiseren. In een subdomein (edu.yy.com) biedt YY een onderwijsplatform aan. Dat het dit als een serieus onderdeel van haar business ziet blijkt wel uit de investering van $20 miljoen die het bedrijf eind vorig jaar deed in edu24ol.com, een online school voor Engels en beroepsonderwijs. YY moedigt leraren aan een extra zakcentje te verdienen door online les te geven op haar videoplatform. YY schermt met een indrukwekkend verhaal over een jongeman die Photoshoptrainingen verzorgde via YY en daarmee maandelijks 1,2 miljoen RMB (€175.000) verdiende. Online onderwijs wordt voor veel internetbedrijven een steeds belangrijker speelveld. Maar voorlopig moet YY het waarschijnlijk toch vooral hebben van vrijgezelle Chinese mannen en kittige hostesses.
