Werken als expatriate in China wordt vaak ingegeven door redenen als “het is goed voor je carrière” en “er zijn meer mogelijkheden”. Daar komt dan ook nog eens een beter salaris bovenop. We kunnen het allemaal ontkennen, maar geld speelt nu eenmaal een belangrijke rol in ieders leven. Ik bedoel, stel jezelf eens de volgende vraag:” Zou ik voor hetzelfde loonstrookje dat ik in Nederland krijg, in China willen werken en wonen met het hele gezin?” Ik zeg vaak dat China voor zaken en werk nú een uitstekende plek is, maar ik ken wel aangenamere plaatsen in de wereld om te leven indien ik het voor het kiezen zou hebben. Met deze blog wil ik graag wat inzichten geven over de financiële mogelijkheden voor de Nederlandse expat in China.

Eigen financiën

Het is jammer, met bovenstaande in gedachten, dat veel Nederlandse expats in China eigenlijk maar weinig aandacht schenken aan hun financiën. Dan heb je meer te besteden en dan doe je er maar weinig mee. Ik ken genoeg Nederlanders die jarenlang in China gewerkt en gewoond hebben en eigenlijk helemaal niets hebben gedaan met hun eigen financiën. Soms is het een beetje krom, wij Nederlanders kunnen erg goed klagen over 1% rente op de spaarrekening maar ons echt verdiepen in de financiën doen de meesten van ons ook weer niet. Helemaal vanuit het oogpunt dat het juist nú de tijd is om het op orde te brengen omdat de voordelen op lange termijn groot zijn.

Je kunt de expats grofweg verdelen in twee groepen. Expats met een volledig expat-pakket en expats die een lokaal contract hebben. Soms is het een lokaal contract met een plus erachter omdat ze soortgelijke voordelen en vergoedingen krijgen als expats met een volledig pakket.

Het volledige expat-pakket

Voor deze groep liggen de antwoorden over de eigen financiën vaak in Nederland omdat alles betreffende inkomen wordt geregeld vanuit het hoofdkantoor. De meeste Nederlandse expats met een volledig pakket hebben een accountmanager of private banker bij hun Nederlandse bank. Daarnaast wordt het merendeel van hun salaris uitbetaald in Euro’s en een beperkt deel in de lokale valuta, Renminbi (“split”). Veel Renminbi is ook niet nodig want alles in China, van huisvesting tot huishoudhulp, chauffeur, reiskosten worden betaald door het bedrijf. Soms zijn lokale verzekeringen nog weleens aan de orde maar over het algemeen wordt alles vanuit Nederland geregeld.

De lokale expats

Voor de groep van de lokale expats, die de afgelopen jaren zeer sterk is gegroeid, liggen de financiële zaken heel anders. Deze expats moeten veel meer dingen zelf regelen. Daardoor hebben ze niet alleen meer vragen in het algemeen, maar ook meer vragen die op lokaal niveau beantwoord moeten worden. Dit komt onder andere door de volgende redenen:

1. Zij staan niet meer ingeschreven bij de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) in Nederland. De consequenties hiervan zijn bijvoorbeeld dat je per jaar dat je uitgeschreven staat, 2% minder AOW krijgt en/of je niet meer mee doet in het sociale zekerheidsstelsel in Nederland. De impact van deze consequenties wordt onderschat.

2. Het salaris wordt uitbetaald in Renminbi of Hong Kong Dollar.

3. Veel verzekeringen die ze voorheen in Nederland hadden, zijn niet meer passend of dekkend en sommige verzekeringen kunnen überhaupt niet meer afgenomen worden zoals de levensverzekering.

4. Er wordt geen pensioen opgebouwd in Nederland. Expats met een officiële werkvergunning en een visum doen, afhankelijk van de stad waarin zij werken, soms wel mee aan het Chinese sociale zekerheidsstelsel. Zoals je kunt zien in het overzicht van het Beijing Sociale Verzekeringsfonds hieronder, betaal je als expat nu vrij veel sociale lasten.

social_security_system_china_beijing

http://www.ecovis.com

Of een expat hier een beroep op kan en wil doen is maar de vraag. Verder is het nog steeds onduidelijk of expats hun opgebouwde pensioengelden mee mogen nemen als zij China verlaten voor de pensioengerechtigde leeftijd. Weinig Nederlanders besluiten om in China te blijven tot hun pensioen. Uit ervaring weet ik dat als je goed druk zet op HR en de werkgever het mogelijk is om je pensioen voortijdig uitbetaald te krijgen. Een nadeel van de andere sociale lasten is dat het naar de maatstaven van China is. Oftewel, uitkeringen zijn laag en op lokaal niveau. Met bijvoorbeeld de ziektekostenverzekering kun je alleen terecht bij lokale ziekenhuizen. Als je geen Chinees spreekt, dan moet je een tolk meenemen want de doktoren zullen geen Engels spreken.

De lokale+ expats

Als je een lokaal+ contract hebt, kan het zijn dat je een pensioenvergoeding krijgt. Ook dan zul je het nog steeds zelf allemaal moeten regelen. Met de nadruk op “alles zelf regelen”. Dit is iets waar men vaak niet de tijd en de kennis voor heeft en ook niet beseft wat er allemaal mogelijk is. Terwijl je als expat juist heel veel vrijheid hebt om een keuze te maken. Als je bijvoorbeeld in Nederland werkt, ben je verplicht om in een Nederlands pensioenfonds te zitten. Als je nu aan iemand van tussen de 50 en 70 jaar zou vragen naar het pensioen dan is de kans groot dat ze steen en been klagen over premieverhoging, minder pensioenopbouw, geen inflatie-correctie, minder uitkering, etc.

Belangrijke pijlers

Wat moet je nu weten als Nederlandse expat in China betreffende je eigen financiën? Hier zijn een aantal belangrijke pijlers waar je aan zou kunnen denken:

1. Flexibiliteit

Verzekeringen en andere financiële producten worden vaak aangegaan voor een langere periode. Als expat ben je echter veel mobieler en flexibeler dan je familie en vrienden in Nederland. Nu woon je bijvoorbeeld in Beijing, maar over een paar jaar kan dat Hong Kong zijn of Singapore. Per plek verandert je besteedbare inkomen en het aanpassen van lopende verzekeringen en/of spaarplannen is daarom zeer gewenst.

2. Belastingstatus

Kijken naar je belastingstatus klinkt ingewikkeld maar dat is het eigenlijk helemaal niet. De meeste expats zijn namelijk belastingplichtig op het inkomen in China en Nederlands paspoorthouder.

In China, in tegenstelling tot de VS, wordt je pas belastingplichtig op je wereldinkomen als je 5 jaar achtereen in China bent geweest en hebt gewerkt op een officiële Chinese werkvergunning en werkvisum. Dit geldt alleen als je in die 5 jaar niet minimaal één keer 30 dagen achtereen het land uit bent geweest binnen een fiscaal jaar of een maximum van 90 dagen in een fiscaal jaar in China hebt doorgebracht. Ik hoor de reacties al, en ja het klopt. De kans dat jij als expat echt gecontroleerd wordt, is klein. De belastingdienst in China heeft andere prioriteiten dan expats controleren of ze in hun zesde jaar zitten. Ik zou ook zeggen, waarom zou je het erop gokken? Eens in de 5 jaar meer dan 30 dagen niet in het land doorbrengen, is best lekker.

3. Post-China

Het is goed om na te denken over de impact op je financiën nadat jouw “China” avontuur over is. Dit is wellicht de grootste onzekerheid onder de expats in China. En juist deze onzekerheid zorgt ervoor dat de meeste Nederlandse expatriates grote kansen laten liggen. Een voorbeeld van hoe mensen kunnen denken: “Ik weet niet hoe lang ik hier nog zit, dus daarom houd ik al het geld dat ik hier verdien op mijn Chinese bankrekening”. Vijf jaar later ga je weg uit China en heb je vervolgens te maken met een groot geldbedrag op de Chinese bankrekening wat niet makkelijk het land uit te krijgen is.

In dit blog heb ik een paar aandachtspunten toegelicht voor Nederlandse expats in China. Natuurlijk is de situatie voor elke expat anders en is dus een persoonlijk advies nodig. Maar in het algemeen schiet je jezelf in je voet als je als expat je eigen financiën links laat liggen. Als je weer terug in Nederland bent na je China-avontuur kun je gedachten als “Had ik dit, of had ik dat maar gedaan” beter voorkomen.

In het nieuwe jaar schrijft Byung Koo Mulder verder over de financiën van de Nederlandse expat in China.