Al 9 maanden geen update! En dat terwijl er in en rond ons Prop Roots Education Center nog steeds continu een hoop gebeurt, alsook in de nieuwe “dependance”, het flatje voor onze groeiende groep beroepsonderwijs-leerlingen in Kunming. Voortaan zal ik vaker schrijven!

Over inhaalslag gesproken, uit eigen ervaring weet ik dat de gemiddelde Chinees nauwelijks kan geloven wat er speelt in onze streek. En ook de achtergrondkennis van de lezers van dit blog zal nooit homogeen zijn. Dus zeker omdat het werkgebied van ons project zo speciaal is, met zo’n complexe problematiek, kan het nuttig zijn om af en toe wat uit te wijden over enkele bredere thema’s die bepalend zijn voor het leven hier in onze prefectuur Dehong in Yunnan en in ons Jingpo-dorpje, vrijwel op de Myanmarese grens.

Uitgekakt

Vandaag schrijf ik over de lagere school in ons dorp Yingpan, op één kilometer afstand van ons Prop Roots Center, waarmee wij een complexe relatie hebben. Het moet toch een keer verteld… Wie verwachtte dat de docenten daar trots zouden zijn op wat wij naar het dorp hebben gebracht qua kansen voor de kinderen, spannende activiteiten met internationale scholen, allerlei bijzondere gasten en wat niet meer, die komt bedrogen uit. Vanaf het begin werden Li Yang en ik door de docenten met overwegend afkeer, jaloezie en onbegrip bejegend. Het merendeel van de docenten is nog nooit in het Centrum komen kijken en sinds een jaar of drie zijn wij niet meer op het schoolterrein geweest.

Toch hebben wij in het prille begin van Prop Roots in/rond deze school drie zomerkampen georganiseerd (2010 t/m ’12, zie foto bovenaan dit blog) en we hebben er zelfs ruim een jaar gelogeerd, toen ons Centrum nog in aanbouw was. Helaas hebben wij toen niet genoeg aandacht aan public relations besteed. Wij hadden het toen zelf ook niet bepaald gemakkelijk, en dachten dat een instelling van “alles voor de toekomst van de kinderen” voldoende verantwoording voor onze aanwezigheid zou vormen. Toch hadden we beter eerst wat in de docenten kunnen investeren. Die hadden in die tijd nog nauwelijks iets wat een gemeenschappelijke douche te noemen viel, dus schenkingen van een boiler, een beeldscherm of een school-auto of dergelijke hadden toch enig verschil kunnen maken. En iets vaker samen eten, keuvelen, u kent het wel. Maar helaas, dat hebben we dus niet genoeg gedaan.

HuaYi Brothers

Iedereen zal wel weten dat als het om infrastructuur gaat – nieuwe gebouwen, tunnels, brede wegen – de Chinese overheid en grote bedrijven doorgaans niet wars zijn van flinke investeringen. Het verbeteren van de “software”, in het geval van onderwijs het trainen van de onderwijzers, blijkt veel moeilijker te zijn. Want wíe moet dat dan leiden, en hoe? Ook lijkt het vrijwel onmogelijk gevestigde systemen om te vormen.

Zulks viel de afgelopen jaren ook te merken aan Yingpan’s lagere school. Er kwam nieuwbouw en een sportveld en de reeds bestaande gebouwen werd gerenoveerd en aan de buitenkant in een soort-van Jingpo-stijl gedecoreerd. Op kosten is niet bespaard. Hierbij moet gezegd dat met name een goodwill-actie door de film-gigant HuaYi Brothers hier nogal doorslaggevend was.

Ook kreeg de school nieuwe wc-gebouwen en de (allereerste) doucheruimtes voor de kinderen. Het kunstzinnige ontwerp (door een Fransman) en de uitvoering alléén hiervan kostte zo’n elfduizend Euro! Maar de inspecties en ander hoog bezoek zijn alweer achter de rug, dus de douches zijn alweer op slot. De weliswaar prachtig blauw en roze geverfde en met bamboe gedecoreerde wc’s stinken weer als vanouds omdat die nog steeds met de hand moeten worden gespoeld. Als een schoolleiding ervoor kiest om corvee-taken als deze voor de kinderen in stand te houden is dat op zich nog wel verdedigbaar. Of misschien was er geen geld voor waterleiding. Maar wat een typisch voorbeeld weer van een zinloze, cosmetische verbetering!

Geen verandering

De salarissen van de onderwijzers zijn eindelijk enigszins gestegen, maar zeker nog niet genoeg. Dorpsonderwijzer blijft nog steeds een inferieure beroepskeuze voor wie het niet lukt op de bovenbouw van de plaatselijke middelbare school te komen, en de docenten dragen hun lot met gepaste apathie en ontevredenheid. Toegegeven, het werk als dorpsonderwijzer is niet bepaald gemakkelijk, met lange werktijden, overvolle klassen en de druk van ouders/verzorgers die denken de “opvoeding” van de kinderen wel aan de school over te kunnen laten. Natuurlijk wordt er op school ook nog wel gelachen. Maar al te vaak worden kinderen afgekat, geslagen of op andere wijze publiekelijk vernederd. Dat kan nooit goed zijn…

Het nieuwe schoolhoofd (van na ons “vertrek”) en het Bureau Onderwijs leggen nóg grotere nadruk op het verhogen van de cijfers dan hun voorgangers. Met dat doel voor ogen worden nu álle kinderen, ook die vlak bij school wonen, verplicht om vijf dagen per week dag en nacht op school te blijven. U leest het goed, ook kinderen van nog maar vijf jaar oud! De docenten zijn nog even streng en ondeskundig. Dus het resultaat zal hetzelfde blijven: de hoofdmoot van de leerlingen kan niet meekomen en krijgt een grondige hekel aan alles wat te maken heeft met school of leren. Dus terwijl de omringende samenleving even gevaarlijk blijft (gemakkelijke afdwaling tot drugs en prostitutie), mist het lokale onderwijs nog steeds faliekant haar eigenlijke doel: kinderen een gezonde, nieuwsgierige levenshouding en wezenlijke vaardigheden bijbrengen. Sowieso een doel dat in heel het land maar al te vaak vergeten wordt!

De meeste docenten van deze lagere school proberen hun leerlingen te verbieden om naar het Prop Roots Center te komen. Maar wij zullen geduldig doorgaan met het opruimen van de door hen achtergelaten puinhoop.

Onvermijdelijk

Zoals gezegd legt de huidige leiding van het Bureau Onderwijs nóg meer nadruk op kwantiteit i.p.v. kwaliteit, en weigert beleefd doch resoluut met ons te praten. Maar deze houding én die van de school zal vroeg of laat gaan kenteren, gezien hoe Li Yang met Prop Roots provinciaal en landelijk aan de weg aan het timmeren is. Ondanks de starheid van het systeem wordt er in dit land op een steeds professionelere en diepgaandere manier over onderwijshervorming nagedacht. Hierover breng ik een volgende keer verslag. “Zoete wraak” zal het niet genoemd hoeven te worden, maar vroeg of laat gaan wij zelfbewust de school weer binnen om daar bij te dragen aan hervorming. Dan gaan we er misschien zelfs wel naar de WC.