
Foto © Judith van de Bovenkamp
Nederlandse muziekliefhebbers zitten tijdens de zomermaanden altijd met het dilemma welke muziekfestivals ze gaan bezoeken. Het aanbod is zo groot dat je zeker niet overal bij kunt zijn. In China ligt dit heel anders. Het aanbod is beperkt en er is geen sprake van een festivalcultuur of -traditie. Toch zie je dat er ook bij Chinezen de laatste jaren een grotere interesse begint te ontstaan om naar muziekfestivals te gaan. En zoals veel dingen in China, gaan ook deze ontwikkelingen rap!
Totale aanbod is nog beperkt
De ontwikkeling van muziekfestivals is in Nederland de afgelopen jaren groot geweest en inmiddels misschien wel een beetje doorgeslagen. Ieder weekend van mei tot en met september heb je de keuze uit vele festivals.
Als festivalorganisator moet je een dusdanig uniek aanbod hebben in combinatie met goede artiesten, wil je nog kunnen overleven. Hierbij speelt niet alleen de verkoop van tickets een belangrijke rol, maar ook zaken als merchandising, food & beverage en sponsoring zijn factoren die bepalen of een festival een commercieel succes wordt.
Als je dit vergelijkt met de situatie in China dan is dit een wereld van verschil. Er zijn wel een aantal jaarlijks terugkerende festivals, vooral op het gebied van rockmuziek, zoals MIDI, het Strawberry Music Festival en het Guyuan Wetlands Music Festival, die vooral een podium bieden aan lokale bands. Het totale aanbod is echter nog beperkt. Er zijn dan ook wel een aantal obstakels te nemen als je de markt wilt betreden met een nieuw festival.
Vergunningen
Het begint al met de onzekerheid of een festival überhaupt wel doorgang kan vinden, omdat het verkrijgen van vergunningen in China afhankelijk is van een goede verstandhouding met de lokale overheid en politie. De overheid weet vaak nog niet goed hoe ze moeten omgaan met een groot festival vanwege de samenkomst van veel mensen. Ze zijn daar erg terughoudend in en zien liever niet dat er grote bijeenkomsten plaatsvinden.
Verder is het drinken van alcohol in de publieke ruimte iets wat in China in principe niet toegestaan is. Dit heeft als nadeel dat de vergunning daarvoor een probleem kan zijn en daarnaast is het voor sponsoren vaak ook niet interessant om hun naam te verbinden aan het festival. Immers waarom zou een groot drankenmerk sponsoren als hun drank niet geschonken mag worden op het festival.
Ook is het niet ongebruikelijk dat een festival of concert, ondanks een vergunningsverlening, op het laatste moment alsnog een verbod opgelegd krijgt omdat de politie besluit dat ze een belang willen hebben in het festival of dat er een invloedrijk persoon besluit dat hij het toch niet goed vindt dat er een festival plaatsvindt.
Grote namen
Het boeken van grote internationale artiesten in China is de grootste uitdaging voor festival- en concertorganisatoren.
Dit komt vaak door het ontbreken van de juiste internationale relaties en contacten bij platenmaatschappijen en boekers, maar ook door de onzekerheid voor artiesten of ze hun gage wel krijgen (deze week nog cancelde de band Aerosmith haar optredens in China en Taiwan vanwege problemen met lokale organisatoren). Verder zijn de kosten van deze internationale acts vaak dusdanig hoog dat ze niet kunnen worden geboekt. Hier kom je op het grootste probleem: geen grote acts betekent een lage kaartverkoop en lage kaartverkoop betekent geen festival.
Dit alles maakt het allerminst makkelijk om een festival op te starten in China. Toch zien we een positieve ontwikkeling en zijn er festivals die zo langzamerhand een bestaansrecht hebben opgebouwd en het voor elkaar krijgen om te groeien en een vast publiek op te bouwen. We geloven dan ook dat we als Nederlanders met één van de meest bekende festivals wereldwijd, het North Sea Jazz festival, een goede kans maken om een stempel te gaan drukken op het festival landschap in China. Juist de combinatie van goede internationale artiesten met opkomende lokale acts in een sfeervolle ambiance kan goed werken en zal ook voor sponsoren een aantrekkelijk event zijn om zich aan te verbinden.
Toekomst
Op dit moment zien we in Azië vele grote muziekfestivals steeds succesvoller worden. Vooral in landen als Singapore, Maleisië, Japan, Korea. China en Hong Kong lopen nog ver achter, maar er zit wel degelijk beweging in. Toch denk ik dat we er nu bij moeten zijn om straks te profiteren. Er zullen er in de komende vijf tot tien jaar jaar steeds meer festivals worden georganiseerd in China. Er bestaat een toenemende behoefte bij Chinezen om te genieten van kunst en cultuur en nu ook de overheid dit tot één van zijn prioriteiten heeft uitgeroepen zal er in de komende jaren veel mogelijk worden.
Hoi Robert
Je hebt helemaal gelijk. Het niveau van muziekfestivals is in China nog wel op te krikken. Er is vaak gedonder over gages. in China zijn ze niet altijd gewend om te werken met het leger aan juristen waar de westerse sterren mee aan komen. En in China heb je idd het risico van de piwen/ de permit, die nog altijd mis kan gaan tot het laatste moment. Al kan veel vantevoren gedaan worden met het aanleveren van de documentatie vh optreden, vertaalde liedteksten, video’s etc. Crowdcontrol en security – daar wordt in China anders mee omgegaan dan op de Europese festivals. Er blijven altijd de rijen security mannetjes in legergroen die eigenlijk ook niet weten wat ze moeten doen.
Maar ze komen van ver, en er is al veel bereikt. Misschien vind je het leuk om te lezen waar het 15 jaar geleden was.
in 1998 werkte ik bij Yiren, een Chinees PR bedrijf, waar een Duitser werkte, Udo Hoffmann. Hij is tot op heden nog steeds de grote held, met de Nederlander Robert van Kan, die het China International Jazz Festival (vanaf 1995) hebben opgezet. Zij hebben alle jazzgroten uit de wereld naar China gehaald, Michel Borstlap, Dave Holland, Yuri Honing, Han Bennink. Het China International Jazz Festival kon heel groot worden door de steun van VW en de VW music foundation. Udo Hoffmann kon gelukkig veel Duitse sponsoren werven. tot aan paracetamolleveranciers aan toe – zodat festivalpubliek getrakteerd kon worden op gratis aspirine!
Het publiek was super, stond overal voor open. Het Chinese publiek kende de reputatie vd grote bands niet en kon helemaal wild worden van de meest experimentele jazz vormen. Han Bennink deed het ook supergoed. Hij heeft nog in een klein kroegje staan jammen met een speler op de guzheng. en met zijn schoenen en zijn drumstick.
Jazzmuziek was makkelijker om mee te beginnen in China – qua permits. Rock muziek was toen al wat gevoeliger en niet zo makkelijk om een permit voor te krijgen. Jazz was immers vaak puur muzikaal, zonder teksten. dus daar kon de censor moeilijk bezwaar tegen maken.
Later heeft Udo Hoffmann met dit Chinese bedrijf ook op verzoek van Heineken een eigen muziekfestival voor ze ontwikkeld. De Heineken Beat Beijing (Xili Jiepai). Dat was het eerste festival dat georganiseerd werd in een park, met rijen bankjes aan de zijkant, maar ook met voldoende open ruimte in het midden zodat het publiek vrij kon dansen. Dat was voor het eerst. Dat was al moeilijk om aan onze Chinese collegas uit te leggen, wat dat voor concept was, laat staan aan de Chinese censors. Toen kwamen de eerste concepten voor crowd control bij zo’n festival naar boven. Dat je met een armbandje naar buiten kon. Dat je buiten biertjes kon drinken en dat er extra wc’s geplaatst werden voor festival publiek. Met extra side events aan de buitenkant vh park. Helaas had Heineken te maken met sterke concurrentie in de biermarkt. En toen na 3 jaar het marktaandeel niet voldoende was gegroeid, stopten ze met het festival. ook waren ze gewisseld van marketing managers – en de nieuwelingen waren niet zo overtuigd. Super jammer. Ze hadden een gouden concept in handen maar het was toen te vroeg (1998-2001). Gelukkig had Beijing toen al Hans Dulfer mogen aanschouwen, Zap Mama en nog vele anderen. Er was altijd een goeie mix met Chinese bands omdat die uiteindelijk het CN publiek konden aantrekken. De westerse bands waren toen nog niet bekend. Hans Dulfer heeft trouwens – geheel getrouw aan zijn reputatie – het park volledig op zijn kop gezet. Als je ooit in Beijing komt, en je hebt behoefte aan een paar mooie verhalen, dan moet je eens met Robert van Kan of Udo Hoffmann gaan bieren. Veel succes!
voor meer over jazz in China, zie ook http://contemporary_chinese_culture.academic.ru/380/jazz
Beste Annemarie,
Dank voor je bericht en leuk om te lezen dat je zo enthousiast bent over de mogelijkheden in China als het gaat om festivals.
Je hebt helemaal gelijk als het gaat om het “wennen” van vele partijen in China als het gaat om het concept muziekfestivals. We zijn derhalve ook heel voorzichtig met de stappen die we maken en werken met partijen die het klappen van de zweep kennen.
Het is belangrijk de controle zelf in handen te hebben als het gaat om de executie van de concerten en festivals die we doen. Er is nog te weinig ervaring in China bij productiebedrijven en we zijn persoonlijk betrokken bij alle stappen die genomen worden.
10-15 jaar geleden was inderdaad nog te vroeg en ik vind het knap dat Udo Hoffmann al zo veel heft kunnen bereiken en toen al heft aangetoond wat er mogelijk is in China. We merken dat het langzamerhand beter gaat en we zijn ervan overtuigd dat met geduld, energie en toewijding we leuke dingen kunnen doen.
Mocht ik in Beijing zijn zal ik zeker dat biertje drinken met beide heren.