Volgens de Financial Times behoort ze nu tot de twaalf meest invloedrijke vrouwen en ze staat in de Bloomberg top 50 van mensen die een bijzondere prestatie hebben geleverd in 2020. Tsai Ing-wen (1956) – sinds mei 2016 president van Taiwan – werd in januari vorig jaar herkozen met een overtuigende meerderheid. Ze deelde daarmee een mokerslag uit aan de pro-Chinese oppositiepartij Kuomintang.

De president oogst lof voor haar standvastigheid en onvermoeibare strijd voor gelijkheid, vrijheid en het behoud van de soevereiniteit van ‘haar’ eiland met 23 miljoen inwoners. Maar wat is er bekend over haar persoon?

Een vrouw van vlees en bloed

Tsai groeide op in een groot middenstandsgezin; haar vader had een garage en repareerde auto’s. Zelf studeerde ze aan universiteiten in Taiwan, de VS en Engeland en ze was rechtenprofessor voordat ze de politiek in ging. Ze is gereserveerd over haar privéleven en heeft voor zover bekend geen relatie. Maar via twitter (ze heeft 1,4 miljoen volgers) geeft ze toch een inkijk in haar bestaan.

Tsai is klein, tenger en wars van enige opsmuk. Ze gebruikt nauwelijks make-up, ze heeft altijd hetzelfde kapsel, ze draagt geen sierraden en ze heeft – evenals haar inspirator Angela Merkel – een voorliefde voor het broekpak.

Trost poseert ze met kabinetsleden, het winnende baseballteam en de badminton kampioenen van Taiwan, maar ook met vrouwelijke militairen in uniform die hun handen tot hartjes vouwen voor hun geliefde president.

Tsai post regelmatig filmpjes van haar drie honden Bunny, Bella en Maru en de poezen Ah-tsai en Xiang Xiang. De dieren figureren ook in cartoonachtige tekeningetjes van de president, met de bril met ronde glazen als beeldmerk.

En ze geeft graag culinair advies. Favoriet zijn kleefrijst, cheesecake, de befaamde ananastaartjes (vooral nu China de ananas uit Taiwan boycot) en een goed glas rode wijn. De boodschap is duidelijk: Tsai is een vrouw van vlees en bloed en ze staat niet boven maar tussen de mensen.

Niet bang voor Xi Jinping

Voor haar is iedereen gelijk. Tsai stond pal achter een wet die het homohuwelijk mogelijk maakt; Taiwan heeft daarmee de primeur in Azië. En ze vreest niemand. Het is een verademing om te zien hoe Tsai zich – in tegenstelling tot veel andere regeringsleiders – niet laat koeioneren door de Chinese president Xi Jinping, haar machtige buurman. Zij zal zich niet in bochten wringen om hem te vriend te houden. Sterker nog, ze is zijn grootste kwelgeest.

Onafhankelijkheid is een vloekwoord dat niemand nog durft te bezigen in Xi’s aanwezigheid en hij laat er geen misverstand over bestaan dat ook ‘de afvallige provincie Taiwan’ ooit weer volledig Chinees zal zijn, desnoods met geweld.

Om zijn woorden kracht bij te zetten laat Xi oorlogsschepen zo dicht mogelijk langs de Taiwanese kust varen en met regelmaat gevechtsvliegtuigen over het eiland scheren.

Op Tsai maakte het machtsvertoon geen indruk; ze weet hem steeds kalm van repliek te dienen. ‘Taiwan hoeft zich niet officieel onafhankelijk te verklaren want dat zijn we al lang. We hebben een eigen paspoort, een eigen regering, een eigen leger en we houden verkiezingen. We zijn het meest progressieve land van Azië,’ zei ze tegen een BBC journalist.

Na deze voltreffer volgde de afmaker. ‘We hebben een eigen identiteit en we houden er niet van om te worden ondermijnd of te worden bedreigd. China moet deze realiteit onder ogen zien. Ons beleid is gericht op het behoud van de status quo tussen China en Taiwan en ik denk dat dit een heel vriendelijk gebaar is naar Beijing.’

Nachtmerrie van de CCP

Ook schroomde ze niet om in december 2016 de nieuwe president Trump te bellen om hem te feliciteren met zijn overwinning. Op zich is het niet vreemd dat ze haar Amerikaanse collega succes wenst. Maar sinds 1979 was er geen direct contact meer geweest tussen het Witte Huis en Taipei (de VS erkende in dat jaar de CCP als de regering van China waartoe Taiwan toen ook werd gerekend). Beijing beschouwde het korte maar amicale gesprek tussen Trump en Tsai als pure provocatie.

Werd daar toen nog ophef over gemaakt, inmiddels heeft Xi het verbruid in Taiwan. De Chinese repressie in Hong Kong betekent het failliet van het concept ‘een land, twee politieke systemen’. Ook de Taiwanezen willen er nu niets meer van weten en hebben zich massaal achter het beleid van Tsai geschaard.

Beijing probeert dat te ondermijnen met economische sancties (Chinezen mogen niet meer op vakantie naar Taiwan; een grote bron van inkomsten). En Chinese trollen verspreiden op grote schaal fake news en propaganda onder de bevolking van Taiwan. Maar Tsai blijft er onbewogen onder. ‘Beijing wil graag een verdeeld Taiwan zien dat er economisch sterk op achteruit gaat. Want dan kan het zijn invloed weer laten gelden. Maar ik zie bedrijven juist vertrekken uit China en terugkeren naar Taiwan. Dat zal zorgen voor economische groei. En op het gebied van onze soevereiniteit, democratie en vrijheid zijn de Taiwanezen eensgezind’.

Bovendien willen veel jonge, hoopopgeleide en ambitieuze Hong Kongers niet onder de knoet van Beijing leven en graag emigreren naar Taiwan. Tsai zal ze met open armen ontvangen.

Het coronavirus vormt geen belemmering. Door het voortvarende beleid in Taiwan zijn er tot nu toe maar 950 besmettingen geconstateerd en slechts negen doden gevallen. Met een team van medici en wetenschappers heeft ‘Tsai the Covid Crusher’ het land behoed voor een ramp en een lockdown. Ze zit nu steviger in het zadel dan ooit en dat is een nachtmerrie voor de CCP.