Twee weken geleden bespraken we op China2025.nl WeChat’s nieuwe mini programs, kleine appjes die je kunt laden in WeChat zonder er grote losstaande apps voor te hoeven downloaden.
Rondom het moment van de lancering van de mini programs explodeerde tech-nieuwswebsites met berichten over deze nieuwe functionaliteit. Sommigen beweerden dat deze ontwikkeling het einde van de app stores in zou luiden. Anderen deden de apps af als oude wijn in nieuwe zakken; niets meer dan web apps die al langer bestonden of functionaliteit die al beschikbaar was binnen WeChat’s service accounts.
De waarheid ligt naar mijn mening ergens in het midden. De bewering dat WeChat mini programs de dood van de Apple Store en lokale Chinese app stores inluiden (Google Play is geblokkeerd in China) is in ieder geval zwaar overtrokken.
App store killer?
WeChat’s mini programs hebben niet als doelstelling te concurreren met de diverse app stores in China. Om te begrijpen waarom Tencent ze ontwikkeld heeft moeten we terug naar de presentatie die Tencent’s Zhang Xiaolong, de ‘vader van WeChat’, in januari 2016 gaf in Guangzhou. Tijdens zijn toespraak was Zhang van mening dat de service accounts binnen WeChat door bedrijven te weinig gebruikt werden om diensten aan te bieden en met name als mediakanaal werden ingezet. Zhang liet doorschemeren dat hij hierdoor teleurgesteld was en dat het niet was wat Tencent voor ogen had gehad met de introductie van service accounts. Het doel van de mini programs die Tencent zou introduceren was dan ook het voor bedrijven makkelijk maken diensten aan te bieden in WeChat zonder de noodzaak om een service account op te zetten. Ook zou het voor gebruikers laagdrempeliger worden om ze te gebruiken, het was immers niet nodig om een service account te volgen. Zhang Xiaolong vatte het als volgt samen: ”We hopen dat mini programs meer functies en een betere ervaring kunnen geven dan een website en tegelijkertijd meer gemak dan een app.”
Mini programs pretenderen daarnaast niet een vervanger te zijn van traditionele apps. Apps zijn meestal zwaardere applicaties die een veelheid aan functionaliteit bevatten terwijl WeChat’s mini programs beperkt zijn en één ding goed proberen te doen zonder teveel te vergen van het geheugen van de telefoon (mini programs mogen maximaal 1 MB op de telefoon laden). Het feit dat Tencent niet eens de moeite heeft genomen om een ‘app store’ op te zetten waar men mini programs makkelijk kan zoeken en downloaden is een andere indicatie dat het niet noodzakelijk wil concurreren met bestaande app stores. Overigens heeft Tencent zelf ook een populaire app store voor Android apps, Tencent App Gem, welke marktleider is in China. Het is zeer onwaarschijnlijk dat Tencent haar eigen app store zou willen kannibaliseren.
Toch kunnen mini programs wel degelijk een behoorlijke impact hebben op bestaande app stores. Veel bedrijven ontwikkelden al apps binnen WeChat’s service accounts, wat al een duidelijk voordeel had: men hoefde een app niet tweemaal te ontwikkelen voor Android en iOS (hoewel ze wel geprogrammeerd dienen te worden in Tencent’s eigen programmeercode WeUI). Nu ontwikkeling van mini programs nog eenvoudiger en minder kostbaar wordt (volgens sommige bronnen kost de ontwikkeling van een mini program slechts 20% van een soortgelijke app) kunnen nog meer bedrijven ervoor kiezen om geen iOS en Android apps meer te ontwikkelen voor eenvoudige toepassingen. In een land waar iedereen WeChat op zijn of haar smartphone heeft staan is dat immers overbodig. De kans bestaat dus dat kleine, simpele apps minder populair zullen worden binnen de bestaande app stores en die daarmee een stuk omzet zullen gaan verliezen.
Oude wijn in nieuwe zakken?
Zijn de mini programs echt innovatief of zijn ze slechts oude wijn in nieuwe zakken? Binnen service accounts was het al mogelijk om mini programs te maken en een veelheid aan functionaliteit aan te bieden. Eigenlijk is het dus niet nieuw, maar wel anders. Tencent biedt nu eigenlijk een stuk functionaliteit uit de service accounts los aan en heeft daarmee de drempel om een mini program te ontwikkelen aanzienlijk verlaagd. Hoewel alle functionaliteit van mini programs eigenlijk al beschikbaar was binnen service accounts zijn de mini programma’s sneller en eenmaal geïnstalleerd makkelijker te vinden doordat ze gegroepeerd zijn in een folder in het Discover-menu en is het niet nodig binnen het Contacts-menu een service account te zoeken en de functionaliteit binnen dat account op te starten.
Eigenlijk kun je de mini programs dus zien als uitgeklede versies van de service accounts. Een aantal bedrijven dat al functionaliteit aanbood binnen hun service accounts en soms zelfs binnen het WeChat Wallet-menu hebben nu ook een mini program-versie van een deel van hun diensten. Zie de voorbeelden hieronder van de taxi-app Didi en het e-commerceplatform JD.com.
Overigens is het ook mogelijk om service accounts en mini programs aan elkaar te koppelen: een service account kan gekoppeld zijn aan vijf mini programs maar een mini program maar aan één service account.
Stilte na de storm
De hype rondom de mini programs lijkt de afgelopen maand te zijn afgestorven. Maar dat wil niet per definitie zeggen dat het een flop is. De afgelopen maand was het Chinees Nieuwjaar – mogelijk niet de beste strategische beslissing van Tencent om in deze periode te lanceren – en was nieuws überhaupt schaars. Daarnaast heeft de westerse media er een handje van om zich massaal op een onderwerp te storten dat jaren genegeerd is en het net zo snel weer dood te zwijgen. Zo was er in 2016 een enorme opleving aan artikelen over hoe fantastisch innovatief WeChat was, alsof de hele westerse pers blind was geweest voor iets dat in China al vijf jaar aan de gang is.
Als mini programs inderdaad een succes worden en dit de tekortkoming van service accounts in het beperkt aanbieden van diensten oplost en meer bedrijven mini programs gaan ontwikkelen zal dat de positie van WeChat in China nog sterker maken dan deze nu al is. Maar enkel als bedrijven deze kans grijpen en niet net als bij de service accounts de mogelijkheden links laten liggen. Gezien de sterke koppeling met O2O (online-to-offline) betekent dat tevens een nieuwe bedreiging voor Alibaba, die ook zeer actief is in deze sector. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Alibaba inmiddels heeft aangekondigd ook te komen met mini programs binnen haar Alipay-app.
Opmerkelijk is overigens wel dat Tencent – toch al niet een partij als Alibaba die via een enorm PR-monster alles hoog van de daken schreeuwt – nog niet echt veel promotie voor de mini programs lijkt te maken. Toen ik voor dit artikel via een WeChat-groep aan mijn vrienden in China vroeg wat hun eerste ervaringen waren met mini programs en welke programs ze veel gebruiken bleek dat geen van hen er, een maand na de lancering, überhaupt van had gehoord.
Mini programs hebben als laagdrempelige functionaliteit dus een hoop potentie, maar enkel als bedrijven ze – beter dan bij service accounts – daadwerkelijk gaan inzetten en Tencent er meer ruchtbaarheid aan geeft. En dat mag best als je ze een jaar geleden al hebt aangekondigd…
