Ik heb Chongqing eens omschreven horen worden als ’s werelds grootste niet-kosmopolitische stad. In hoeverre Chongqing deze (dubieuze) eer echt toekomt, weet ik niet, maar het is een omschrijving die mijns inziens een goed idee geeft van de situatie in Chongqing — een stad van enorme proporties waar in Nederland, of überhaupt buiten China, maar bar weinig mensen van gehoord hebben. In dit blog betoog ik waarom juist deze plek kansen biedt voor Nederlandse bedrijven.
Centrum en periferie
Voordat Chongqing de “grootste stad waar niemand ooit van gehoord heeft” werd, kende zij onder de naam Chungking een korte periode van internationale aandacht tijdens de Tweede Wereldoorlog toen zij als provisionele hoofdstad van China functioneerde. Na de oorlog gleed de stad echter al gauw weer terug in het aloude slaperige ritme van de rurale provincie Sichuan. Voorzitter Mao herstelde jaren later iets van Chongqings voormalige betekenis toen hij – uit angst voor invasies – strategische industrieën naar de geïsoleerde berggebieden in en rond Chongqing liet verplaatsen.
De achtergestelde status van Chongqing veranderde echter pas echt in 1995, toen de hoge heren in Beijing besloten Chongqing los te maken van Sichuan en haar te promoveren tot één van China’s vier direct cities – steden die direct onder het gezag van de centrale overheid vallen zonder tussenkomst van een provinciale overheid. Deze beslissing betekende dat de razendsnelle economische ontwikkeling, die toen al China’s kustgebieden had getransformeerd, nu ook tot West-China zou doordringen.
Economische lift
En die ontwikkeling kwam er. Chongqing zit sinds ca. twintig jaar in een ongekende economische stroomversnelling. Dit is voor een belangrijk deel dankzij het feit dat Chongqing als enige landinwaarts gelegen direct city, aanzienlijke voordelen geniet zoals grootschalige investeringen in infrastructuur en aantrekkelijke regelingen voor bedrijven die zich er willen vestigen. Miljoenen plattelandsbewoners trokken en trekken nog steeds naar de stad waar de betonnen hoogbouw nu zover strekt als het oog kan zien.
Profiterend van het gunstige investeringsklimaat, relatief lage lonen en voortbouwend op de historische industriële basis, heeft Chongqing zich ontwikkeld tot een waarlijk industrieel powerhouse. De automobielindustrie bij uitstek is erg sterk en heeft Chongqing de bijnaam Motown van China opgeleverd. Maar naast auto’s produceert Chongqing op het moment ook maar liefst één derde van ’s werelds laptops. In het eerste halfjaar van 2015 was Chongqing met nog altijd tweecijferige groeicijfers zelfs het snelst groeiende gebied van heel China.
Kostenvoordelen en koopkrachtige consumenten
Genoeg feitelijkheden, waar liggen die kansen dan voor Nederlandse bedrijven? Om te beginnen biedt West-China ten opzichte van conventionelere delen van China voor productieactiviteiten aanzienlijke kostenvoordelen vanwege lagere lonen en grondprijzen en de nodige overheidsincentives. En hoewel niet gelegen aan zee, is een stad als Chongqing in het huidige tijdperk van WeChat en Whatsapp, en dankzij grote infrastructurele ontwikkelingen op spoor– en luchtvaartgebied nauwelijks nog geïsoleerd te noemen.
Wellicht belangrijker nog is de aanzwellende koopkrachtige Chinese middenklasse waarvan de groei bij uitstek in West-China zit. Als belangrijk regionaal centrum biedt Chongqing direct toegang tot deze markt van tientallen miljoenen consumenten. De verbeterende levensstandaard van deze mensen stuwt de vraag naar kwaliteitsproducten en diensten waar Nederlandse bedrijven in uitblinken. Zo zal naast de voor de hand liggende kansen op voedselgebied (o.a. melkproducten), de welvarendere consument ook meer oog krijgen voor zaken als fashion en design.
Kennis en technologie
Op het gebied van kennis en technologie heeft Nederland Chongqing ook veel te bieden. Gezondheidszorg en de vergrijzing zijn bijvoorbeeld belangrijke vraagstukken in de regio Chongqing. Dit zijn sectoren waar Nederland veel expertise heeft. Tegelijkertijd oefent de snelle verstedelijking in Chongqing ook grote druk uit op de landbouwsector in en rond de stad – de landbouwproductie moet er minder arbeidsintensief, efficiënter en veiliger. Als landbouwland beschikt Nederland over bedrijven die dit proces kunnen begeleiden.
Dit waren slechts enkele voorbeelden van mogelijkheden die er liggen in Chongqing. Als Nederlandse bedrijven de stap naar Chongqing snel maken kunnen zijn nog profiteren van de beperkte internationale concurrentie en zich als eerste consolideren.
Dit is deel 1 in een blogtweeluik over Chongqing en Wuhan, twee steden in China’s binnenland die vrij onbekend zijn in Nederland, maar barsten van het potentieel. Lees hier het introducerende blog.