In de serie Chinablijvers praten we met Nederlanders en Vlamingen die al meer dan tien jaar in China zijn. Hoe hebben zij het land zien veranderen, wat zijn hun ervaringen en hoe zien zij de toekomst?
“Beijing is thuis voor ons allemaal”
“Volgens mijn ouders heb ik ooit gezegd maar vijf jaar te blijven. Dat kan ik me toch niet herinneren,” vertelt Mirjam Thieme. Begin jaren negentig bezocht ze voor het eerst China tijdens haar studie Oriëntaalse Talen en Communicatie in Maastricht. “In de tijd dat ik naar China vertrok, was het een soort alles of niets situatie: je gaat ervoor of niet. Het was vrij extreem, er was geen middenweg. En het beviel me ontzettend natuurlijk. Na mijn studie heb ik nog een jaar in Beijing gestudeerd en daarna bleef ik hangen. Ik had geen plan om een bepaalde tijd te blijven, ongemerkt kwamen er steeds weer jaren bij.”
Inmiddels woont Mirjam al meer dan dertig jaar in Beijing. Als CEO van MB-IT Consulting China specialiseert ze zich in business consulting, sales, en HR software voor internationale bedrijven. Ze heeft tijdens de pandemie veel mensen zien vertrekken, maar voor nu blijft China haar thuisbasis. “Ik leerde mijn man hier kennen en mijn zoons zijn hier geboren en getogen. We hebben allemaal een hele sterke band met dit land.”
Ergens anders hoeft toch niet zo anders te zijn
Volgens Mirjam was een keerpunt voor haar vrienden en familie in Nederland het moment dat ze ongeveer twintig jaar geleden een huis kocht en trouwde. “Toen dacht iedereen ineens ‘Oh, ze komt echt niet meer terug.’ Terwijl, als je het een beetje zwart-wit bekijkt bewandel ik hetzelfde pad als mijn vrienden en familie in Nederland, alleen doe ik het dan in China.”
En al woont ze al zo lang in Beijing, niets staat voor Mirjam vast. “Nadat ik mijn huis hier had gekocht, vond ik het juist gemakkelijker om erover na te denken weer weg te gaan. Ik had namelijk mijn basis gecreëerd. Ik sta ook best open ervoor om ergens anders naartoe te gaan. Waarschijnlijk niet Nederland, daar ben ik toch te lang weg. Liever een plek die nieuw is voor mijn man en mijzelf zodat we samen opnieuw iets opbouwen. En het zou fijn zijn om in hetzelfde land of dezelfde regio als mijn kinderen te wonen.”
Dat China de afgelopen dertig jaar in sneltreinvaart veranderde, ziet iedereen. Mirjam geeft aan dat de maatschappelijke ontwikkelingen voor haar heel duidelijk zijn. “Iedereen is nu erg gefocust op de zogenaamde Chinese droom: een huis, auto, werk en gezin. Daardoor is de druk hoog en hebben mensen vaak minder tijd voor elkaar, of wordt voornamelijk over dit soort onderwerpen gepraat. Soms vind ik dat wel een beetje jammer.”
Tegelijkertijd is er een groot verschil met Nederland qua gemak en creativiteit van de Chinese samenleving op technologisch en servicegebied. “Alles gaat snel hier. Als iets wordt besloten, is het ook zo ingevoerd. Als je iets moet regelen in Nederland kan het heel lang duren, bijvoorbeeld meubilair kopen of papieren versturen. Dat kan hier allemaal in een ogenblik en mensen hebben ook creatieve manieren om ervoor te zorgen dat het allemaal lukt,” aldus Mirjam
Iets anders dat haar erg bevalt aan China zijn de eetcultuur en gewoontes. “Ik vind het heel fijn om samen te eten op Chinese wijze, met verschillende gerechtjes waar iedereen van mee-eet. Daar kan ik heel erg van genieten. We eten thuis ook van elkaars bord als we iets westers eten.” Dit is iets waar Mirjam bovendien een duidelijk cultuurverschil ziet. “Als wij met zijn vieren eten en alle borden leeg zijn, zegt mijn man soms dat we heel schoon hebben gegeten. Dan denk ik, zo hoort het toch juist?”
Verandering, verrassing en vooral verrijking
Het zijn dit soort ervaringen waarom Mirjam iedereen aanraadt om langere tijd in het buitenland te verblijven. “Ik zeg gewoon doen! Het maakt denk ik niet uit wanneer je het doet. Of je nu jong of oud bent, het is altijd een verrijking. Als je als expat ergens woont is het bovendien gemakkelijk met andere buitenlanders in contact te komen. Je leert niet alleen de lokale mensen en cultuur kennen, maar krijgt ook te maken met mensen uit andere landen kennen waar je nooit heen zou gaan.”
En een verandering van omgeving brengt ook andere verrijkingen. Zo hoeft Mirjam niet lang na te denken over haar favoriete plek in Beijing: de Grote Muur. “Ik kom er heel graag op elk deel en in elk jaargetijde. Het doet me altijd wat en ik ben ook graag buiten in de natuur. Niet alleen vind ik het ontzettend prachtig, het blijft een heel indrukwekkend bouwwerk.”
Alles bij elkaar is er niet veel wat Mirjam mist aan Nederland, naast haar vrienden en familie. Als ze er even de tijd voor neemt komt ze met een verrassend antwoord. “Natuurlijk vind ik drop en friet met pindasaus lekker om te eten als ik weer in Nederland ben. Maar als ik echt iets moet noemen wat ik mis, is dat het weer. Het klimaat in Beijing is vrij droog en extreem, dus als het regent kan ik daar soms wel van genieten. Dat het echt aanvoelt als ‘Hollands weer’.”
Dit is het eerste interview in de serie Chinablijvers. Houd China2025.nl de komende maanden in de gaten voor meer interessante verhalen over Nederlanders en Vlamingen die al meer dan tien jaar in China wonen. De komende maanden publiceren we iedere eerste maandag van de maand een nieuw interview.
